Κείμενο: Ιωάννα Κουρή
Το κείμενο συντάχθηκε στις 5/9/2014
Μάθαμε πρόσφατα ότι το κόστος άρδευσης για τους καλλιεργητές της Καλιφόρνια των ΗΠΑ θα εκτιναχθεί από 140 σε 1.100 δολάρια ανά 4 στρέμματα, λόγω της ιδιωτικοποίησης του νερού. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει αυτόματα σε σημαντική αύξηση της τιμής των αγροτικών προϊόντων. «Το νερό δε μπορεί να θεωρείται κοινωνικό αγαθό», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, επικαλούμενος τη θεωρία περί αυτορρύθμισης της οικονομίας.
Τι σχέση μπορεί να έχει η παραπάνω εξέλιξη με την Ελλάδα; Μεγαλύτερη απ’ότι μπορεί κανείς να φαντάζεται, αφού υπάρχει πλέον η δυνατότητα η ιδιωτικοποίηση των υδάτων να περάσει είτε απ’ευθείας με μια απλή υπουργική απόφαση, είτε μέσω του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου). Πέραν αυτού, η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ σχετίζεται άμεσα με το υδατικό δυναμικό της Ελλάδας και κατ’επέκταση, όπως και στην περίπτωση της Καλιφόρνιας, με την άρδευση του αγρότη και τις τιμές των αγροτικών προϊόντων.
Αυτό μας οδηγεί αναπόφευκτα σε ένα επιπλέον κρίσιμο ζήτημα που απασχολεί την κοινωνία μας τους τελευταίους μήνες: την ιδιωτικοποίηση του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν ρίχναμε μια πιο προσεκτική ματιά στα δημοσιεύματα των εφημερίδων το τελευταίο διάστημα, θα παρατηρούσαμε ότι το «Έθνος» (ιδιοκτησίας κυρίου Μπόμπολα) χαρακτήρισε την κρατική ΔΕΗ ως «υδροκέφαλη, γιγαντωμένη, κομματική», ενώ η «Καθημερινή» (ιδιοκτησίας κυρίου Αλαφούζου) προχώρησε ακόμη περισσότερο, κάνοντας λόγο για τον «ημισοβιετικό, κρατικό ΟΤΕ», και την «Ολυμπιακή ταλαιπωρία», ενώ δήλωσε απερίφραστα ότι όσες δυνάμεις παρεμποδίζουν την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ, επιμένουν να κρατούν τη χώρα στο «μουχλιασμένο χθες».
Αρχικά, ας συγκρατήσουμε τα ονόματα Μπόμπολας και Αλαφούζος, αφού είναι γνωστό πως πρόκειται - μεταξύ άλλων - για δύο κατεξοχήν κρατικά επιδοτούμενους επιχειρηματίες, οι οποίοι στην προκειμένη περίπτωση, καταφέρονται κατά του κρατικού χαρακτήρα επιχειρήσεων ζωτικής σημασίας για μια χώρα. Στη συνέχεια, για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, να πούμε ότι ο όρος «ΔΕΚΟ» έχει πάψει να υφίσταται από το 2001, με τη μετατροπή όλων των ΔΕΚΟ σε Α.Ε. , και την έξοδό τους στο χρηματιστήριο.
Μέχρι το 2001, η κρατική ΔΕΗ ήταν πλεονασματική, ενώ αριθμούσε 35.000 εργαζομένους και τα οικιακά τιμολόγια βρίσκονταν στο 1/3 της τιμής των σημερινών. Όποιος υποστηρίζει ότι η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ παρουσίαζαν χρέη, θα πρέπει να λάβει υπ’όψιν ότι το χρέος αποτελεί εξ’ολοκλήρου λογιστικό θέμα. Από τη Χούντα και μετά, αν και οι δύο αυτές υπηρεσίες ήταν σαφώς πλεονασματικές, αποκτούσαν εικονικά ελλείμματα και αναγκάζονταν να δανειστούν, ώστε να επιδοτείται το κράτος, και να μη χρεώνονται τα δημόσια χρέη στον κρατικό προϋπολογισμό. Ως αποτέλεσμα αυτού, σήμερα ακούμε συχνά το επιχείρημα ότι «η Χούντα δεν πήρε δάνεια», επιχείρημα που καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα: Η Χούντα σαφώς και πήρε δάνεια. Μόνο που φρόντισε να είναι «κάτω από το τραπέζι».
Παρατηρούμε λοιπόν μια συνεχή και μεθοδική προσπάθεια υποβάθμισης και απαξίωσης όλων των δημόσιων αγαθών από τους εκάστοτε κυβερνώντες. Χρησιμοποιούν διάφορα λογιστικά κόλπα, διαφθείρουν τις συνειδήσεις των εργαζομένων μέσω των πλήρως κομματικοποιημένων συνδικαλιστικών οργάνων και εκφοβίζουν την κοινή γνώμη, στην προσπάθειά τους να προχωρήσουν στις ιδιωτικοποιήσεις – ή για να το πούμε σε απλά Ελληνικά «το ξεπούλημα» – όσο το δυνατόν περισσότερο αναίμακτα.
Στην περίπτωση του ΟΤΕ, όταν προχώρησαν στην ιδιωτικοποίηση του, οι κυβερνώντες παρέλειψαν να ενημερώσουν τον Έλληνα πολίτη ότι η ιδιωτικοποίηση των τηλεπικοινωνιών μιας χώρας σαν την Ελλάδα είναι άκρως επικίνδυνη, αφού καταργεί την ύπαρξη ενιαίου δικτύου στην επικράτεια με αποτέλεσμα να βάζει σε κίνδυνο την ίδια την εθνική της άμυνα. Κάτι αντίστοιχο έγινε και στην περίπτωση της «προβληματικής» Ολυμπιακής. Όχι πως η τελευταία δεν παρουσίαζε σοβαρότατα χρόνια προβλήματα. Όμως η απόλυση είχε σαν επακόλουθο τη μείωση της ασφάλειας των αερογραμμών και το άνοιγμα για το μονοπώλιο της Aegean Airlines, η οποία παρεμπιπτόντως, κοστίζει πολύ περισσότερο στο κράτος απ’ότι η πάλαι ποτέ κρατική Ολυμπιακή.
Οι παραπάνω «ιδιωτικοποιήσεις» δικαιολογήθηκαν από τους κυβερνώντες, με το πολύ γενικό και φυσικά αβάσιμο επιχείρημα προς τους Έλληνες φορολογούμενους, πως οι τελευταίοι θα πάψουν επιτέλους να «ταλαιπωρούνται» από τέτοιες «προβληματικές», κρατικές επιχειρήσεις.
Αυτό χρησιμοποιείται κατ’εξακολούθηση και στην περίπτωση της ΔΕΗ: Πόσες φορές αλήθεια δεν έχουμε ακούσει ότι οι απεργοί στη ΔΕΗ θα κατεβάσουν τους διακόπτες; Η απειλή αυτή είναι βέβαια εντελώς αβάσιμη, αφού, όχι μόνο δεν υπάρχουν διακόπτες με την κλασσική έννοια, αλλά το «κλείσιμο» αυτών των ηλεκτρονικών συστημάτων γίνεται αποκλειστικά και μόνο με διοικητική απόφαση, και όχι από τους εργαζόμενους.
Εν κατακλείδι, είναι προφανές ότι η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και οι μεταφορές αποτελούν κοινωνικά αγαθά. Δεν μπορούν, και δεν πρέπει να ιδιωτικοποιούνται. Δεν είναι τυχαίο ότι, σε καμία χώρα στον κόσμο που θέλει να λέγεται ανεπτυγμένη δεν έχουν παραμείνει οι φορείς αυτοί στον ιδιωτικό τομέα. Κι αυτό γιατί, όταν οι φορείς αυτοί δεν είναι κεντρικά ελεγχόμενοι, ούτε κρατικός σχεδιασμός μπορεί να γίνει, ούτε να αντιμετωπιστούν σοβαρά προβλήματα που ανακύπτουν (όπως π.χ. μπλακ άουτ). Ακόμα και εκεί όπου έγιναν ιδιωτικοποιήσεις, δημιουργήθηκαν τέτοια προβλήματα, που τα κράτη αναγκάστηκαν να προβούν σε επανεθνικοποιήσεις. Ο λόγος είναι απλός: οι τομείς αυτοί έχουν μονοπωλιακό χαρακτήρα, δηλαδή ο χαρακτήρας αυτών των αγαθών είναι τέτοιος, που δεν επιτρέπει την κερδοφορία του ιδιωτικού κεφαλαίου, αν μη τι άλλο λόγω του υψηλούς κόστους συντήρησης των υποδομών. Έτσι, σε περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων, οι «επενδυτές» αρπάζουν ό,τι μπορούν από τα δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, τηλεπικοινωνιών και μεταφορών και, καθώς δεν τους συμφέρει να συντηρήσουν τις υποδομές, τις αφήνουν να ρημάξουν, γιατί πολύ απλά, αν πλήρωναν για συντήρηση δε θα είχαν κέρδος.
Αλλά ας επιστρέψουμε στη ΔΕΗ. Σε όσους υποστηρίζουν ότι η ΔΕΗ είναι «διεφθαρμένη», θα πρέπει κάνεις να υπενθυμίσει ότι η όποια διαφθορά προήλθε από το κομματικό κράτος, το οποίο χρεώνει στη συνέχεια στο δημόσιο χαρακτήρα της επιχείρησης, τα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε. Αν η ΔΕΗ παραμείνει, ή καλύτερα γίνει πραγματικά κρατική, θα μπορεί να είναι πιο οργανωμένη, με περισσότερους εργαζόμενους, αλλά και ανεξάρτητη. Το ΔΣ θα έχει τη δυνατότητα να αποτελείται από τους ίδιους τους εργαζόμενους, και από κρατικούς φορείς που συνδέονται άμεσα με τη λειτουργία της. Με αυτόν τον τρόπο θα συντάσσει δικό της προϋπολογισμό, θα υπάρχει διαφάνεια στις κινήσεις της, και θα έχει συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους, όπως αυτοί θα κρίνονται από το κοινοβούλιο.
Δυστυχώς όμως, μόνο σε ένα πραγματικά δημοκρατικό καθεστώς, με κέντρο τον πολίτη και το συμφέρον του, μπορούμε να μιλάμε για «εξυγίανση» του δημόσιου τομέα. Σε κάθε άλλη περίπτωση, πίσω από «εξυγιαντικές» πολιτικές, δεν είναι υπερβολικό να πει κανείς πως κρύβεται «άγριο ξεπούλημα».
Όσο για την πρόταση της Αντιπολίτευσης να πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα, για να προχωρήσει ή όχι η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, δεν μπορεί παρά να βάζει τον Έλληνα πολίτη σε καχυποψία. Από πότε τα κοινωνικά σου αγαθά είναι διαπραγματεύσιμα; Ένα κράτος που δεν ελέγχει τα αγαθά του, δεν υφίσταται καν ως τέτοιο! Τέλος, ακόμη κι αν το δημοψήφισμα υπερψηφιζόταν, θα είχε εντελώς συμβουλευτικό ρόλο αφού η κυβέρνηση έχει το ελεύθερο να μην το λάβει διόλου υπ’όψιν, αν κάτι τέτοιο δεν την εξυπηρετεί ή δεν τη συμφέρει.
Για πόσο ακόμα θα τους επιτρέπουμε να μας κοροϊδεύουν;
http://hlektrikoprovato.blogspot.gr/?view=magazine
